Thủy triều là một hiện tượng tự nhiên diễn ra trên đại dương và vùng ven biển, biểu hiện qua sự dâng lên và rút xuống của mực nước biển theo một chu kỳ nhất định. Đây là một trong những hiện tượng quen thuộc nhất trên Trái Đất, ảnh hưởng đến cuộc sống của con người và các sinh vật biển.
Thủy triều là gì?
Thủy triều là sự thay đổi định kỳ của mực nước biển, gây ra bởi lực hấp dẫn tổng hợp của Mặt Trăng và Mặt Trời tác dụng lên các đại dương trên Trái Đất. Khi lực hấp dẫn này tạo ra lực kéo dài nước biển, nó sẽ dẫn đến hiện tượng triều lên , và khi lực hấp dẫn giảm đi, nước biển sẽ rút xuống tạo ra hiện tượng triều xuống .
Thủy triều có đặc điểm gì?
Giai đoạn của thủy triều
Thủy triều diễn ra theo hai giai đoạn chính:
- Triều lên (thủy triều dâng): Trong giai đoạn này, mực nước biển sẽ dần dâng cao lên, đạt đến đỉnh cao nhất gọi là “triều cường”. Đây là thời điểm mà mực nước đạt mức cao nhất trong chu kỳ thủy triều.
- Triều xuống (thủy triều rút): Sau khi đạt đỉnh cao nhất, mực nước biển sẽ bắt đầu giảm dần xuống, cho đến khi đạt mức thấp nhất gọi là “triều kỳ”. Đây là thời điểm mà mực nước đạt mức thấp nhất trong chu kỳ thủy triều.
Đặc điểm nhận dạng của thủy triều
Một số đặc điểm chính giúp nhận dạng hiện tượng thủy triều bao gồm:
- Mực nước biển thay đổi theo một chu kỳ định kỳ, lên cao rồi xuống thấp.
- Hiện tượng có thể quan sát thấy rõ ràng ở vùng ven biển và các cửa sông, ảnh hưởng trực tiếp đến mực nước tại khu vực đó.
- Khoảng thời gian giữa hai lần triều cường liên tiếp khoảng 12 giờ 25 phút.
- Độ cao của thủy triều có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí địa lý và địa hình đáy biển.
Chu kỳ và tần suất xuất hiện của thủy triều
Thủy triều xảy ra với tần suất khoảng hai lần trong một ngày (24 giờ 50 phút), với khoảng thời gian khoảng 12 giờ 25 phút giữa hai lần triều cường liên tiếp. Chu kỳ này được quy định bởi vị trí tương đối của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất trong hệ Mặt Trời.
Nguyên nhân tạo ra thủy triều
Hiện tượng chủ yếu được tạo ra bởi tác động của lực hấp dẫn từ Mặt Trăng và Mặt Trời lên các đại dương trên Trái Đất, cùng với một số yếu tố khác.
Lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời
Mặt Trăng và Mặt Trời đều tạo ra lực hấp dẫn lên đại dương, khiến nước biển bị kéo dài và tạo ra hiện tượng thủy triều. Tuy nhiên, do Mặt Trăng gần Trái Đất hơn Mặt Trời nên lực hấp dẫn của Mặt Trăng là nguyên nhân chính gây ra thủy triều.
Lực hấp dẫn của Mặt Trăng tác động mạnh hơn lên phần nước biển gần Mặt Trăng, tạo ra lực kéo dài nước biển, gây ra hiện tượng triều lên tại khu vực đó. Đồng thời, lực hấp dẫn của Mặt Trăng cũng kéo Trái Đất mạnh hơn so với phần nước biển xa Mặt Trăng, tạo ra hiện tượng triều lên ở khu vực đối diện.
Lực ly tâm của Trái Đất
Khi Trái Đất quay quanh trục của mình, lực ly tâm cũng góp phần tạo ra hiện tượng thủy triều. Lực này làm cho nước biển bị đẩy ra xa khỏi tâm của Trái Đất, dẫn đến sự tăng giảm mực nước định kỳ.
Lực ly tâm tác động mạnh nhất lên các vùng nước ở vĩ tuyến xích đạo, nơi có vận tốc quay cao nhất. Tại các khu vực này, nước biển bị đẩy ra xa khỏi trung tâm Trái Đất, tạo ra hiện tượng triều lên. Ngược lại, ở các vùng gần hai cực, lực ly tâm yếu hơn, dẫn đến hiện tượng triều xuống.
Trọng lực và lực thủy triều
Ngoài lực hấp dẫn và lực ly tâm, trọng lực và lực thủy triều cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hiện tượng thủy triều. Sự tương tác phức tạp giữa các lực này dẫn đến sự thay đổi mực nước biển theo chu kỳ.
Lực thủy triều là lực hấp dẫn tổng hợp của Mặt Trăng và Mặt Trời tác dụng lên các khối nước trên Trái Đất
Trên đây hronika-2012.com đã chia sẽ những thông tin chi tiết hy vọng anh em sẽ giúp ích được anh em
